หินปูน เกิดได้ยังไง?
หินปูนเกิดจากการตกตะกอนของแคลเซียม และฟอสเฟต ที่เป็นแร่ธาตุอยู่ในน้ำลายของเราค่ะ เมื่อเรากำลังทานอาหาร โดยเฉพาะอาหาร จำพวกคาร์โบไฮเดรต แป้ง และน้ำตาล แล้วเราทำความสะอาดฟันไม่เพียงพอ แปรงฟันไม่ทั่วถึง แบคทีเรียที่อยู่ในปากของเรา ก็จะเปลี่ยนน้ำตาลที่ติดอยู่ตามซอกฟันของเราเป็นแหล่งพลังงาน เพื่อสร้างกรด และสารพิษ ทำให้เกิดหินปูน เกาะ เป็นคราบที่ฟันนั่นเองค่ะ
การป้องกันการเกิดคราบหินปูน อย่างง่ายๆ
- แปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง
- ใช้ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์
- ไม่ตวรทานอาหารบ่อย หลีกเลี่ยงอาหารหรือขนมหวาน หากจะรับประทานของว่างควรเป็นผักและผลไม้
- ขนแปรงควรจะนุ่ม ปลายมนไม่แหลม
- ให้แปรงเน้นตรงรอยต่อระหว่างเหงือกและฟัน
- ใช้ไหมขัดฟันอย่างน้อยวันละครั้ง
- ตรวจฟัน พบทันตแพทย์ ทุก6 เดือน
- คราบหินปูนทำให้เกิดโรคได้
- เชื้อจุลินทรีย์บางจำพวก จะปล่อยสารพิษออกมาทำลายเยื่อเหงือก ทำให้เกิดเหงืออักเสบ
- ถ้าเป็นอย่างต่อเนื่องนานๆ เกิดเป็นโรคปริทนต์ได้แผ่นคราบจุลินทรีย์ที่เกาะบนหินปูน จะกำจัดได้ยากกว่าบนผิวฟัน ดังนี้ถ้าต้องการกำจัดแผ่นคราบจุลินทรีย์ให้หมดต้องกำจัดหินปูนออกก่อน
เชื่อจุลินทรีย์ที่ย่อยอาหารแล้วปล่อยสารที่กรดออกมา จะกัดกร่อนผิวเคลือบฟันให้เป็นร่อง เป็นอย่างต่อเนื่องนานๆ จะทำให้ผิวฟันเป็นรู ซึ่งเรียกว่าฟันผุ และเกิดปัญหาตามมาอีกมากเลยค่ะ
คราบหินปูน Dental plaque คืออะไร
Dental plaque ก็คือคราบขาวออกเหลืองหรือสีครีมที่เกาะที่ฟันหรือที่เรียกว่าขี้้ฟัน ต่อมามีเชื้อแบคทีเรียมาอาศัยและสร้างกรดมาทำลายฟัน หากทิ้งไว้นานคราบเหล่านั้นจะเกาะติดแน่น ไม่สามารถเอาออกโดยการแปรงฟัน
เตรียมตัวก่อนขูดหินปูน
การขูดหินปูนจะใช้เวลาในการทำไม่นาน และไม่จำเป็นต้องพักฟื้น โดยส่วนใหญ่ก่อนจะทำการขูดหินปูนแพทย์จะแนะนำให้ทำการตรวจสุขภาพฟันเสียก่อน ทั้งนี้หากมีการนัดล่วงหน้า ทันตแพทย์จะแนะนำดูแลความสะอาดช่องปากมาก่อนที่จะมาพบทันตแพทย์ เพื่อจะได้สะดวกต่อการขูดหินปูน อีกทั้งหากผู้ป่วยมีการใช้ยาต้านเกล็ดเลือดก็ควรหยุดใช้ยา 7-10 วัน ก่อนมาพบทันตแพทย์
วิธีขูดหินปูน
การขูดหินปูนเป็นวิธีรักษาทางทันตกรรมที่สามารถทำได้ในคลีนิก และสามารถกลับบ้านได้ทันทีเมื่อทำการขูดหินปูนเสร็จ ซึ่งการขูดหินปูนจะแบ่งออกเป็น 7 ขั้นตอน ได้แก่
ขั้นตอนที่ 1 – ตรวจสุขภาพฟัน
โดยส่วนใหญ่แล้วการขูดหินปูนจะเริ่มจากการตรวจสุขภาพฟัน โดยทันตแพทย์จะทำการตรวจสุขภาพฟันโดยรวมด้วยการนำกระจกขนาดเล็กส่องดูรอบ ๆ ฟันและเหงือกเพื่อหาสัญญาณของเหงือกอักเสบ หรือปัญหาสุขภาพฟันอื่น ๆ
ขั้นตอนที่ 2 – ขูดหินปูน
เมื่อทันตแพทย์ส่องดูสุขภาพฟันโดยรวมแล้วจะเริ่มใช้เครื่องมือในการขูดหินปูนและคราบแบคทีเรียออกจากบริเวณใกล้ ๆ กับเหงือก และระหว่างเหงือกกับฟัน ซึ่งอาจทำให้ผู้ป่วยได้ยินเสียงขูด ทั้งนี้จะใช้เวลานานหรือไม่ก็ขึ้นอยู่กับปริมาณหินปูนและบริเวณที่เกิดหินปูน
ขั้นตอนที่ 3 – ขัดทำความสะอาดฟันด้วยยาสีฟัน
หลังจากขูดหินปูนออกหมดแล้ว ทันตแพทย์จะใช้แปรงสีฟันไฟฟ้าที่จะส่งผลให้เกิดเสียงคล้ายกับเสียงกรอฟัน ซึ่งจะใช้เพื่อทำความสะอาดและกำจัดคราบหินปูนที่ตกค้างหลังจากการขูดออกไป ทั้งนี้การใช้แปรงสีฟันไฟฟ้าจะใช้ควบคู่กับยาสีฟันที่ใช้สำหรับการขัดฟันโดยเฉพาะ
ขั้นตอนที่ 4 – การใช้ไหมขัดฟันโดยทันตแพทย์
เมื่อขัดฟันเสร็จเรียบร้อยแล้ว ทันตแพทย์จะใช้ไหมขัดฟันเพื่อช่วยตรวจสอบว่ามีบริเวณร่องฟันหรือส่วนใดของเหงือกที่มีปัญหา ซึ่งในขั้นตอนนี้อาจทำให้เลือดออกจากเหงือกได้หากเหงือกบริเวณดังกล่าวอ่อนแอ นอกจากนี้การใช้ไหมขัดฟันยังช่วยขจัดคราบหินปูนหรือยาสีฟันที่อาจตกค้างจากการขัดฟันได้อีกด้วย
ขั้นตอนที่ 5 – บ้วนปาก
เมื่อสิ้นสุดขั้นตอนการใช้ไหมขัดฟันแล้ว ทันตแพทย์จะให้บ้วนปากครั้งหนึ่งก่อนเพื่อล้างเศษที่ยังตกค้างจากการขูดหินปูน เพื่อเข้าสู่กระบวนการขั้นต่อไป
ขั้นตอนที่ 6 – เคลือบฟลูออไรด์
การเคลือบฟลูออไรด์เป็นขั้นตอนสุดท้ายในการขูดหินปูน โดยการเคลือบฟลูออไรด์นั้นจะช่วยป้องกันฟันจากฟันผุได้ชั่วคราว โดยแพทย์จะใส่สารสำหรับเคลือบฟันลงในถาดเคลือบฟลูออไรด์ที่มีลักษณะคล้ายถาดพิมพ์ฟัน แล้วให้ผู้ป่วยกัดไว้ประมาณ 1 นาทีแล้วนำออก ก็เป็นอันเสร็จสิ้น
ขั้นตอนที่ 7 - ทำนัดหมายล่วงหน้า
ทำนัด ล่วงหน้า 6เดือน เพื่อไม่ให้พลาดการตรวจเช็คสุขภาพช่องปากและฟัน ในครั้งถัดไป
